Şi’den özel sektör temsilcilerine güven mesajı

Çin ajansı Xinhua’nın haberine göre Devlet Başkanı Şi Cinping, özel kesimin meselelerini ele almak üzere, üst düzey devlet ve parti yetkilileri ile özel kesim temsilcilerinin buluştuğu sempozyuma katıldı.

Başkent Pekin’de düzenlenen sempozyumda, ülkenin öncü şirketlerinden Alibaba’nın kurucusu Jack Ma, Xiaomi’nin kurucusu ve işvereni Ley Cün, Tencent’in kurucusu ve işvereni Pony Ma Huatıng, BYD’nin kurucusu ve işvereni Vang Çüenfu, Huawei’in kurucusu ve işvereni Rın Cıngfey ve CATL’in kurucusu ve işvereni Cıng Yüçün’ün ortalarında olduğu çok sayıda iş insanı katıldı.

En son 2018’de özel dal temsilcilerinin yer aldığı üst seviye bir toplantıya katılan Şi’nin toplantıdaki varlığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni iktidar periyodunda iktisatta dış belirsizliklerin arttığı bir ortamda özel bölüme inanç bildirisi olarak yorumlandı.

“Özel bölümü geliştirme siyaseti değişmeyecek”

Çin devlet televizyonu CCTV’nin haberine nazaran Şi, sempozyumdaki konuşmasında, özel dalı geliştirmeye yönelik unsurların ve siyasetlerin Çin karakterindeki sosyalist sisteminin kesimi olduğunu belirterek, “Bunlar değişemez ve değişmeyecek” dedi.

Devletin özel işletmelerin ve girişimcilerin yasal haklarını koruyacağı kelamını veren Şi, “Ancak ülkemizin kanunla yönetilen bir sosyalist ülke olduğunu, özel teşebbüslerin yasa dışı faaliyetlerinin soruşturmadan ve cezalandırmadan kaçamayacağını da unutmamamız gerek” sözünü kullandı.

Şi, özel kesimin karşılaştığı zahmetlerin ve sınamaların endüstrideki dönüşümden ve yine yapılanmadan kaynaklandığını, bunların uzun vadeli değil süreksiz olduğunu ve üstesinden gelinebileceğini vurguladı.

Çin lideri, “Özel işletmelerin ve girişimcilerin yeteneklerini sergilemesi ve kıymetli katkılarını sunması için hakikat vakit şimdi” değerlendirmesinde bulundu.

Merkezi hükümetin özel bölüm firmalarını destekleyeceğini, adil rekabet ve üretimin önündeki manileri kaldıracağını kaydeden Şi, “Rekabetçi altyapı dallarını piyasaya açacak, özel şirketlerin finansman zorluklarını ve yüksek finansman maliyetlerini çözmek için efor göstereceğiz.” diye konuştu.

Şi, ayrıyeten özel bölüm firmalarına yapılması gereken ödemelerin gecikmesi, buralara rastgele teftişler yapılması ve cezalar kesilmesine karşı önlemler alacaklarını kaydetti.

Özel dal yatırımları geriliyor

Çin’de özel bölümde iş inancı, Kovid-19 sonrası ekonomik toparlanmadaki kırılganlık, ABD ile rekabetin yarattığı jeopolitik tansiyonlar ve Alibaba, Didi, Tencent ve öbür büyük şirketlere yönelik anti-tekel soruşturmaları nedeniyle azalmıştı.

Çin’de özel bölüm yatırımları 2024’te yüzde 0,1 azalırken, özel bölüm yatırımlarının toplam sabit sermaye yatırımları içindeki hissesi 2019’da yüzde 56,42 iken 2024’te yüzde 50,08’e gerilemişti.

Pekin idaresi, son periyotta özel dalı koruyan yasal düzenlemelerle iş inancını artırmaya yönelik adımlar atsa da bunların tesiri gerçek iktisada şimdi yansımış değil.

DeepSeek olumlu bir hava yarattı

Analistler, Devlet Başkanı Şi’nin sempozyuma katılımının, ekonomik dönüşümünün anahtarı olarak gördüğü ve “yeni üretici güçler” olarak isimlendirdiği, ileri teknoloji alanlarından türeyen yeni kesimlerin, iş yapma biçimleri ve modellerinin benimsenmesi açısından Çin özel bölümüne verdiği ehemmiyeti gösterdiğinin altını çizdi.

Çinli şirketi DeepSeek’in düşük maliyetle ve sonlu işlemci gücüyle geliştirdiği açık kaynaklı yapay zeka modelinin dünyadaki başarısı da özel dalın teknolojik ilerlemedeki rolüne dair umutları artırarak iş dünyası için olumlu bir hava yaratmış durumda.

Ülke, Trump iktidarında gümrük tarifeleri ve teknoloji kısıtlamalarının artması beklenen bir devirde rekabet gücünü artırmak için kendi özel dalının yenilik üretme kabiliyetine daha fazla muhtaçlık duyuyor.