Hazine’den döviz cinsi menkul satış açıklaması

Bakanlıktan yapılan açıklamada şu tabirler kullanıldı:

Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında 32 sayılı Karar’da 13.09.2018 tarihinde yapılan değişiklikle, Türkiye’de yerleşik şahısların kendi ortalarında akdedecekleri makul kontrat çeşitlerinde kontrat bedelinin ve öbür ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak belirlenemeyeceği karar altına alınmış olup, 32 sayılı Karara Ait 2008-32/34 sayılı Tebliğ’de bu kararın istisnaları düzenlenmiştir.

Bu doğrultuda, 2008-32/34 sayılı Tebliğ’de 19.04.2022 tarihinde yapılan değişiklikle menkul satış kontratlarından kaynaklı ödeme yükümlüklerinin Türk parası cinsinden kabul edilmesi ve yerine getirilmesi zarurî kılınmıştı. Yapılan düzenleme sonrası menkul satış mukaveleleri döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak akdedilebilmekte iken kontrat konusu ödeme yükümlülüklerinin tarafların anlaştığı bir döviz kuru üzerinden Türk lirasına dönüştürülerek yerine getirilmesine ve kabul edilmesine başlanmıştı.

Anılan değişiklik sonrasında Bakanlığımızca uygulamanın işleyişi ve piyasaya tesirleri izlenmiş olup, başta ihracatçılar olmak üzere döviz geliri elde eden firmalarımızın yurt içi ticaretlerindeki ödemelerini Türk lirası ile yerine getirmesi kaynaklı ek döviz alım satım maliyetlerinin oluştuğu ve kurdaki muhtemel yükseliş beklentileri nedeniyle fiyatlama davranışlarında görülen bozulmaların enflasyonist baskılara neden olduğu gözlemlenmiştir.

Bu kapsamda, mezkûr Tebliğ’de menkul satış mukaveleleri için 2022 yılında getirilen Türk lirası ödeme mecburiliği döviz piyasasında sağlanan dengelenme, Türk lirasına yönelik artan inanç ortamı ile makroekonomik siyasette yürütülen sadeleşme süreci çerçevesinde 06.03.2025 tarihinde kaldırılmıştır. Bu kapsamda; taşıt satış mukaveleleri dışında kalan menkul satış mukavelelerinde ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak yerine getirilmesi mümkün kılınmıştır.

Bahse husus değişiklik ile bilhassa dış ticaret süreçleri bulunan firmaların döviz alım satımı sonucunda oluşan maliyetlerinin giderilmesi, ticari hayattaki işleyişin rahatlatılması ve iktisattaki enflasyonist tesirlerin azaltılması hedeflenmiştir.

Diğer yandan, 2008-32/34 sayılı Tebliğ’de gayrimenkul kiralama, gayrimenkul satış, iş, hizmet, eser ve finansal kiralama kontratlarının, belirlenen istisna-i haller dışında döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak akdedilmesi yasak olup, anılan kararlar geçerliliğini korumaktadır. Bir öteki tabirle, 06.03.2025 tarihli değişiklik sadece menkul satış mukavelelerine yönelik bir düzenleme getirmektedir.