Siber Güvenlik Kanunu Teklifi TBMM’de kabul edilerek yasalaştı

Kanunla, Türkiye Cumhuriyeti’nin siber uzaydaki ulusal gücünü meydana getiren bütün ögelerine karşı içten ve dıştan yöneltilen mevcut ve olası tehditlerin tespit ve bertaraf edilmesi, siber olayların mümkün tesirlerini azaltmaya yönelik asılların belirlenmesi, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, gerçek ve hukuksal bireyler ile hukukî kişiliği bulunmayan kuruluşların siber akınlara karşı korunmasına yönelik gerekli düzenlemelerin yapılması, ülkenin siber güvenliğini güçlendirmek için strateji ve siyasetlerin belirlenmesi ile Siber Güvenlik Konseyinin kurulmasına ait asıllar düzenleniyor, kanunun kapsamına ait genel çerçeve belirleniyor.

Buna nazaran, düzenleme siber uzayda varlık gösteren, faaliyet yürüten, hizmet sunan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, gerçek ve hükmî bireyler ile hukuksal kişiliği bulunmayan kuruluşları kapsayacak.

Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu uyarınca yürütülen istihbari faaliyetler ile Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilat Kanunu ile Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu uyarınca yürütülen faaliyetler düzenleme kapsamı dışında tutuluyor.

Düzenlemeyle, “Barındırma”, “Başkan”, “Başkanlık”, “Bilişim sistemleri”, “Kritik altyapı”, “Kritik kamu hizmeti”, “Siber güvenlik”, “Siber olay”, “Siber saldırı”, “Siber tehdit”, “Siber tehdit istihbaratı”, “Siber uzay”, “SOME”, “Varlık” ve “Zafiyet”in tarifleri yapılıyor, siber güvenliğin sağlanmasındaki temel unsurlar de belirleniyor. Buna nazaran, siber güvenlik, ulusal güvenliğin ayrılmaz bir kesimi olacak. Kritik altyapı ve bilişim sistemlerinin korunması ile inançlı bir siber uzay oluşturulması temel maksat olacak.

Siber güvenlikle ilgili çalışmalar kurumsallık, süreklilik ve sürdürülebilirlik temelli yürütülecek. Siber güvenlik önlemlerinin hizmet ve eserlerin tüm ömür döngüsü boyunca uygulanması temel olacak.

Siber güvenlik süreçlerinin yürütülmesinde hesap verebilirlik temel olacak

Siber güvenliğin sağlanmasına yönelik çalışmalarda öncelikle yerli ve ulusal eserler tercih edilecek. Siber güvenlik siyaset ve stratejilerinin yürütülmesi ile siber atakların önlenmesi yahut tesirinin azaltılmasına yönelik gerekli önlemlerin alınmasından tüm kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve hükmî şahıslar sorumlu tutulacak. Siber güvenlik süreçlerinin yürütülmesinde hesap verebilirlik temel olacak.

Siber güvenlik siyaset ve strateji geliştirme çalışmaları, daima gelişim yaklaşımıyla yürütülecek. Siber güvenlik alanında nitelikli insan kaynağı kabiliyet ve kapasitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar teşvik edilecek.

Siber güvenlik kültürünün toplum geneline yaygınlaştırılması hedeflenecek. Hukukun üstünlüğü, temel insan hak ve hürriyetleri ile mahremiyetin korunması prensipleri temel esas kabul edilecek.

Siber hücumlara karşı muhafaza

Kanunla, Siber Güvenlik Başkanlığının misyonları de tanımlanıyor. Buna nazaran, Siber Güvenlik Başkanlığı, ilgili mevzuatta yer alan misyonların yanı sıra kritik altyapılar ve bilişim sistemlerinin siber dayanıklılığının artırılmasına, siber taarruzlara karşı korunmasına, gerçekleştirilen siber taarruzların tespitine, mümkün atakların önlenmesine ve tesirlerinin azaltılmasına yahut ortadan kaldırılmasına yönelik faaliyet yürütecek.

Başkanlık, bu kapsamda zafiyet ve sızma testleri ile varlıklara yönelik risk tahlilleri yapma yahut yaptırma, siber tehditlerle uğraş etme, siber tehdit istihbaratı elde etme, oluşturma ve paylaşma ile ziyanlı yazılım inceleme faaliyetlerini yürütecek.

Kritik altyapılar ile ilişkin oldukları kurumları ve pozisyonları belirleyecek olan Siber Güvenlik Başkanlığı, kamu kurum ve kuruluşları ile kritik altyapıların data envanteri dahil olmak üzere tüm varlıklarının envanterinin tutulmasını ve varlıklara yönelik risk tahlilinin gerçekleştirilmesini sağlamak, kamu kurum ve kuruluşları ile kritik altyapıların sahip olduğu varlıkların kritikliğine nazaran güvenlik önlemlerini almak yahut aldırmakla da sorumlu olacak.

Siber Olaylara Müdahale Grubu (SOME) kurmak, kurdurmak ve denetlemek, SOME’lerin olgunluk düzeylerinin belirlenmesi ve artırılması için çalışmalar yapmak, siber güvenlik tatbikatları gerçekleştirerek SOME’lerin siber olay müdahale kabiliyetlerini ölçmek, başka ülkelerin siber olaylara müdahale gruplarıyla uyum kurmak, her türlü siber müdahale aracının ve ulusal tahlillerin üretilmesi ve geliştirilmesi gayesiyle çalışmalar yapmak, yaptırmak ve bunları teşvik etmek de başkanlığın misyonları ortasında yer alıyor.

Kritik kamu hizmetlerinin siber güvenliği sağlanacak

Siber Güvenlik Başkanlığı, siber güvenlik alanında faaliyet gösterenlerin uyması gereken yöntem ve temelleri da düzenleyecek.

Kamu kurum ve kuruluşları ile kritik kamu hizmetlerinin siber güvenliğini sağlamak emeliyle gerekli altyapıları kurmak, kurdurmak, işletmek, işlettirmek ve kamu kurum ve kuruluşlarına inançlı sistem ve altyapılar üzerinden barındırma hizmeti sunmak yahut sunulmasını sağlamak, bu faaliyetlere yönelik uygulama metot ve asıllar, Siber Güvenlik Başkanlığı tarafından belirlenecek.

Siber güvenlik alanına ait standartları hazırlamak, öteki kişi yahut kuruluşlarca hazırlanan standartları tetkik etmek, bunlar hakkında mütalaa vermek, uygun bulduğunda standart olarak kabul etmek, bunları yayımlamak ve uygulanmalarını takip etmek de Siber Güvenlik Başkanlığının vazifeleri ortasında yer alıyor.

Siber Güvenlik Başkanlığı, siber güvenlik alanına ait yazılım, donanım, eser, sistem ve hizmetlere yönelik test ve sertifikasyon süreçlerini yürütme, buna yönelik test altyapıları kurma, kurdurma ve işletme ile siber güvenlik uzmanları ve şirketlerine yönelik sertifikasyon, yetkilendirme ve belgelendirme süreçlerini ilgili kurumlarla koordineli yürütecek.

Siber güvenlik kontrolünü gerçekleştirecek ve sonucuna nazaran yaptırım uygulayacak olan Siber Güvenlik Başkanlığı, kamu kurum ve kuruluşları ile kritik altyapılarda kullanılacak siber güvenlik eser ve hizmetleri ile bunları sağlayacak işletmelerin taşıması gereken niteliklere yönelik teknik kriterler belirlemek ve mevzuat düzenlemeleri yapmak, bunların kontrolünü yapmak ya da yaptırmak, kontrolleri yapacak kuruluşların taşımaları gereken nitelikleri belirlemek, bu kuruluşları görevlendirmek, gerektiğinde görevlendirmeyi süreksiz olarak durdurmak ya da iptal etmekle vazifeli olacak.

Cezai kararlar ve idari para cezalarının uygulanması

Kamu kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere Kanunla yetkilendirilen mercilerin ve kontrol vazifelilerinin görev ve yetkileri kapsamında istedikleri bilgi, doküman, yazılım, data ve donanımı vermeyenler yahut bunların alınmasına mani olanlar 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus ve 500 günden 1500 güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.

Kanun uyarınca alınması gerekli onay, yetki yahut müsaadeleri almaksızın faaliyet yürütenler 2 yıldan 4 yıla kadar mahpus ve 1000 günden 2 bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.

Sır saklama yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 4 yıldan 8 yıla kadar mahpus cezası verilecek.

Siber uzayda bilgi sızıntısı nedeniyle daha evvel yer alan şahsî yahut kritik kamu hizmeti kapsamına giren kurumsal dataları, bireylerin yahut kurumların müsaadesi olmaksızın fiyatlı yahut fiyatsız biçimde erişime açan, paylaşan yahut satışa çıkaranlara 3 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezası verilecek.

Siber uzayda bilgi sızıntısı olmadığını bildiği halde halk ortasında tasa, dehşet ve panik yaratmak ya da kurumları yahut şahısları gaye göstermek hedefiyle siber güvenlikle ilgili bilgi sızıntısı olduğuna yönelik gerçeğe alışılmamış içerik oluşturanlara yahut bu niyetle bu içerikleri yayanlara 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezası verilecek.

Türkiye Cumhuriyeti’nin siber uzaydaki ulusal gücünü meydana getiren ögelerine yönelik siber akın gerçekleştiren yahut bu hücum sonucunda elde ettiği her türlü bilgiyi siber uzayda bulunduranlara, daha ağır bir cezayı gerektiren öbür bir cürüm oluşturmadığı takdirde 8 yıldan 12 yıla kadar mahpus cezası verilecek. Bu atak sonucunda elde ettiği her türlü bilgiyi siber uzayda yayan, diğer bir yere gönderen yahut satışa çıkaranlara 10 yıldan 15 yıla kadar mahpus cezası verilecek.

Bu cezalar, cürmün kamu vazifelisi tarafından işlenmesi halinde 3’te bir oranında, birden fazla kişi tarafından işlenmesi halinde yarı oranında ve bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde yarısından 2 katına kadar artırılacak.

Başkanlıkta misyon yapanlara ait yasak kararlarına alışılmamış davrananlara 3 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezası verilecek.

Kanundan kaynaklanan misyon ve yetkilerini berbata kullanan yahut kritik altyapıların siber hücumlara karşı korunması kapsamında misyonunun gereklerine muhalif hareket etmek suretiyle bilgi ihlali yaşanmasına sebebiyet verenlere 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası verilecek.

Bilişim sistemleri kullanmak suretiyle hizmet sunan, data toplayan, işleyen ve gibisi faaliyet yürütenlerin, siber güvenliğe yönelik olarak ulusal güvenlik, kamu sistemi yahut kamu hizmetinin gereği üzere yürütülmesi emeliyle mevzuatın öngördüğü önlemleri almak, hizmet sundukları alanda tespit ettikleri zafiyet yahut siber olayları gecikmeksizin Başkanlığa bildirmeyenler ile kamu kurumları ve kuruluşları ile kritik altyapılarda kullanılacak siber güvenlik eser, sistem ve hizmetleri Başkanlık tarafından yetkilendirilen ve belgelendirilen siber güvenlik uzmanları ve şirketlerden tedarik etmeyenlere 1 milyon liradan 10 milyon liraya kadar para cezası verilecek.

Milli güvenlik ve kamu kaynaklarının verimli kullanımı maksadıyla kamu kurum ve kuruluşları ve kritik altyapıların bilişim sistemlerinde, yeni tedarik mukaveleleri kapsamında kullanılacak siber güvenlik eser, sistem, yazılım, donanım ve hizmetlerin yurt dışına satışı yahut bunları üreten şirketlerin bölünme, birleşme, hisse dönemi yahut satış süreçlerinin onayına ait yöntem ve temeller ait misyon ve sorumluluklarını yerine getirmeyenlere 10 milyon liradan 100 milyon liraya kadar idari para cezası verilecek.

Denetime tabi tutulanların, ilgili aygıt, sistem, yazılım ve donanımları verilen müddetlerde denetlemeye açık tutmak, kontrol için gerekli altyapıyı temin etmek ve çalışır vaziyette tutmak için gerekli tedbirleri almalarına ait yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere, 100 bin liradan 1 milyon liraya kadar, bu yükümlülüklerin ticari şirketlerce yerine getirilmemesi halinde 100 bin liradan az olmamak üzere bağımsız kontrolden geçmiş yıllık finansal tablolarında yer alan brüt satış hasılatının yüzde 5’ine kadar idari para cezası verilecek.