23 Şubat 2025

Avrupa’da doğalgaz depolarının yarısı boş

#image_title

Avrupa'nın doğalgaz depolarındaki doluluk oranı 10 Şubat prestijiyle yüzde 50'nin altına gerileyerek, geçen yılın tıpkı devirdeki yüzde 67 doluluk oranına kıyasla değerli ölçüde düştü.

Gas Infrastructure Europe bilgilerinden derlenen bilgilere göre, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri içinde doğalgaz depolarında en az doluluğa sahip ülke, yüzde 29,9 ile Fransa oldu.

Bölgedeki en büyük güç tüketicileri ortasında yer alan Fransa’nın gaz depolarında doluluk oranı, Avrupa Komitesi tarafından belirlenen yüzde 41’lik amacın altında kaldı.

AB dışındaki ülkelerden Ukrayna’da depoların doluluk oranı yüzde 9,3, İngiltere’de ise yüzde 25,7 olarak kaydedildi.

Portekiz’in depoları tam doluluk oranıyla dikkati çekerken, bu ülkeyi yüzde 88’le İsveç ve yüzde 69’la İspanya izledi.

Avrupa’nın doğalgaz depolarındaki doluluk oranı ise 10 Şubat prestijiyle yüzde 48,5 olarak kayıtlara geçti. Depoların doluluk oranı geçen yılın tıpkı devrinde yüzde 67’ydi.

Yılda 400 milyar metreküpten fazla doğalgaz tüketen AB ülkeleri, Ukrayna’daki savaşla Rusya’dan doğalgaz alımını durdurmuş ve Rusya ile Ukrayna ortasındaki doğalgaz transit mutabakatı 31 Aralık 2024’te sona ermişti.

Ukrayna idaresinin 2023 sonu için yayımladığı bilgilere nazaran, boru sınırları ile ülke üzerinden Avrupa’ya taşınan Rus gazı ölçüsü geçen yıl 2022’ye kıyasla yüzde 28,4 azalarak 14,6 milyar metreküpe gerilemişti.

Fiyatlar iki yılın en yüksek düzeyine yükseldi

Enerji güvenliğini sağlamak için çeşitli önlemler alan AB ülkeleri, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalatına yönelmiş ve verimlilik konusunda adımlar atmıştı.

Avrupa’nın azalan stoklarını yenilemek için daha fazla gaza gereksinim duyması ve piyasanın bu yaz daralabileceği tasasıyla depolama düzeyleri yakından takip ediliyor.

Yaşanan gelişmeler ve depolardaki doluluk oranının oluşturduğu panik nedeniyle, Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğalgaz ticaret noktası TTF’de süreç gören Mart vadeli kontratlarda doğalgaz fiyatı 10 Şubat’ta megavatsaat başına 58,75 euro ile son 2 yılın en yüksek düzeyine yükseldi.

“Enerji krizi şimdi sona ermedi”

İtalya’daki Ricerche Industriali ed Energetiche’de (RIE) güç jeopolitiği ve piyasaları alanında araştırma vazifelisi Francesco Sassi, mevzuya ait yaptığı değerlendirmede, AB’nin arzı garanti altına almak için yeni düzenlemeler ve eşikler belirlediğini ve bunun kâfi olduğuna inandığını tabir etti.

Sassi, piyasaların o periyot atılan adımlara inanmadığını belirterek, “AB gaz depolarının mevcut durumu, krizin tepe yaptığı 2022’den bu yana uygulanan gaz güvenliği siyasetlerinin başarısızlığının en yeterli ve tıpkı vakitte en berbat temsili” sözlerini kullandı.

Kış sonunda, depoların doldurulması için maliyetli siyasetler ile global bir koşuşturma olacağını vurgulayan Sassi, “Bu durum, Asya ve Latin Amerika kadar AB’nin komşuları da dahil global gaz piyasasındaki tüm oyuncuları etkileyebilir. Sonuç olarak bu senaryo, siyaset yapıcılar ve milletlerarası kurumlar tarafından aylardır söylenenin bilakis, güç krizinin şimdi sona ermediğine işaret ediyor” diye konuştu.

18 doğalgaz depolama tesis var

AB üyesi 27 ülkenin 18’inde doğalgaz depolama tesisi bulunuyor. En yüksek gaz depolama kapasitesi Avrupa’nın başat iktisadı Almanya’da yer alıyor. Almanya’nın doğalgaz depolarının toplam kapasitesi 25,1 milyar metreküp düzeyinde bulunuyor.

Bu ülkeyi 20,2 milyar metreküple İtalya, 14,7 milyar metreküple Hollanda, 13,2 milyar metreküple Fransa, 9,8 milyar metreküple Avusturya ve 6,9 milyar metreküple Macaristan izliyor. Ayrıyeten, Belçika, Bulgaristan, Çekya, Danimarka, İspanya, Hırvatistan, Polonya, Romanya üzere ülkelerde de bir ölçü doğalgaz depo kapasitesi yer alıyor.

Avrupa’nın toplam doğalgaz depolama kapasitesi yaklaşık 113 milyar metreküp düzeyinde seyrediyor.

Kritik düzey tabloları değişti

Öte yandan, Avrupa’daki gaz depolarının doluluk oranını söz eden çeşitli renklerde değişikliğe gidildi.

Daha evvel “güvenilir” kabul edilen yüzde 71-100 doluluk oranı yeşil, “kayda değer” kabul edilen yüzde 51-70 doluluk oranı sarı ve “tehlikeli” kabul edilen yüzde 50’nin altı doluluk oranı kırmızı renkle gösteriliyordu.

Bu ayın başında yapılan değişiklikle yüzde 41-100 doluluk oranı “güvenilir”, yüzde 31-40 “kayda değer”, yüzde 30’un altı ise “tehlikeli” kategorisinde değerlendirildi.

Söz konusu adımın, paniği önlemek emeliyle atılmış olabileceği tabir ediliyor.