Avrupa’da durgun ekonomi işten çıkarma dalgasını büyüttü

Zorlu ekonomik şartlar, jeopolitik tansiyonlara bağlı artan belirsizlik, zayıf seyreden talep ve Çin’den gelen şiddetli rekabet Avrupalı şirketleri tekrar yapılanmaya iterek işe alımları dondurma yahut işten çıkarmaya zorluyor.

Kıtada başta otomotiv olmak üzere finanstan teknolojiye, mühendislikten havacılık ve uzay dalına kadar pek çok dalı tesiri altına alan işten çıkarma dalgası, yavaşlayan iktisatta global işgücünün karşılaştığı zorlukların arttığını gösteriyor.

Avrupa Birliği’nde (AB) 2008 ile 2023 ortasında 2,3 milyon imalat işi kaybedilirken, bunun neredeyse bir milyonu 2019’dan bu yana gerçekleşti. Krizin tam boyutu, kısa vadeli kontratlar ve azaltılmış çalışma saatleri ile gölgelenirken, gerçek iş kaybının ise 4,3 milyonu bulabileceği söz ediliyor.

Sendikalar, Avrupa’nın sanayi siyasetinden mahrum olmasıyla daha da berbatlaşan istihdam kriziyle başa çıkabilmek için zarurî işten çıkarmalar konusunda bir moratoryum davetinde bulunuyor.

Avrupa’da bankacılık, otomotiv, sanayi ve mühendislik, teknoloji, telekomünikasyon, finans ve öteki bölümlerdeki işten çıkarma kararlarına her gün yenileri ekleniyor.

Buna son olarak, Alman mühendislik şirketi Siemens’in 2027’ye kadar başta otomasyon alanında olmak üzere 6 binden fazla kişiyi işten çıkarma kararı eklendi.

Yaklaşık son 6 aydır işten çıkarma kararı alan şirketler

Geçen yılın son çeyreğinden itibaren işten çıkarma kararları alan büyük çaplı Avrupalı şirketler şu biçimde:

Otomotiv

Alman araba üreticisi Volkswagen Kümesinin lüks araba markası Audi, 17 Mart’ta 2029’a kadar Almanya’da 7 bin 500 civarında kişinin işten çıkarılacağını duyurdu.

Audi’nin ana şirketi Volkswagen de Aralık 2024’te 35 bin kişinin işten çıkarılmasını içeren bir maliyet düşürme programı başlatmıştı. Alman basınına nazaran Volkswagen, bu yıl sonuna kadar Cariad yazılım kısmında 1600 çalışanı işten çıkarmayı planlıyor.

Volkswagen Kümesinin öbür lüks markası Porsche ise 3 bin 900 kişiyi işten çıkarmayı planlarken, 2025’in ikinci yarısında sendikalarla daha fazla işten çıkarma için müzakerelere başlayacağını duyurdu.

Alman otomotiv ve sanayi tedarikçisi Schaeffler, 5 Kasım’da araba üreticilerinden gelen zayıf talep nedeniyle tekrar yapılanmaya giderek, 2 bin 800’ü Almanya’da olmak üzere Avrupa’da toplam 4 bin 700 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.

Alman menşeli lastik ve araba kesimleri üreticisi Continental, 18 Şubat’ta 2026 sonuna kadar araştırma ve geliştirme kısmında 3 bin kişiyi işten çıkarma kararı aldı.

Otomotiv dalının değerli tedarikçilerinden Bosch, 23 Kasım 2024’te, otomotiv ünitesinde 3 bin 800’ü Almanya’da olmak üzere, dünya genelinde 5 bin 500 kişiyi işten çıkaracağını, ayrıyeten üretim tesislerinde kısa mesaiye gidileceğini bildirdi.

Diğer Alman araba üreticileri de şimdiye kadar işten çıkarmalar konusunda temkinli kalırken, kasım ayında Mercedes-Benz, gelecek yıllarda yıllık maliyetleri birkaç milyar avro azaltmayı planladığını açıkladı. Şirket iş gücünü azaltmanın da bu stratejinin bir kesimi olduğuna işaret etti.

Fransız araba üreticisi Renault 11 Mart’ta, artan ekonomik belirsizlik karşısında Avrupa’da ticari araçlara yönelik talebin yavaşlaması nedeniyle Fransa’nın kuzeyindeki Sandouville’de bulunan kamyonet fabrikasında 300 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.

Bankacılık

Almanya’nın ikinci büyük bankası Commerzbank 13 Şubat’ta 2028’e kadar çoğunluğu Almanya’da olmak üzere 3 bin 900 kişinin işine son vereceğini duyurdu.

İspanyol Banco Santander’in İngiltere kolu Sandanter İngiltere, 19 Mart’ta yaptığı, İngiltere’deki yeni şube kapanışlarının yaklaşık 750 işçinin işini kaybedebileceği manasına geldiğini bildirdi.

Deutsche Bank da geçen yıl maliyetleri düşürmek için 3 bin 500 dayanak işçisini işten çıkarmasının akabinde, 20 Mart’ta bu yıl 2 bin kişinin işine son verme kararı aldı.

Sanayi ve mühendislik

Alman mühendislik şirketi Siemens, 2027’ye kadar başta otomasyon alanında olmak üzere 6 binden fazla kişiyi işten çıkarma kararı aldı.

Alman çelik üreticisi ve teknoloji firması ThyssenKrupp 25 Kasım’da çelik ünitesinde 2030’a kadar 5 bin kişinin işten çıkarılmasının planlandığını bildirdi. Şirket, buna ek olarak ticari faaliyetlerin satışı yahut dış hizmet sağlayıcılara zamanı yoluyla 6 bin kişinin daha işten çıkarılmasının planlandığını duyurdu.

ThyssenKrupp, 6 Mart’ta da global otomotiv sanayisindeki daima güçlü piyasa şartlarına atıfta bulunarak, işe alımları donduracaklarını ve otomotiv kısmında 1800 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.

Perakende

Alman spor giysi üreticisi Puma 12 Mart’ta maliyet azaltma programı çerçevesinde dünya çapında 500 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.

İngiltere’nin en büyük süpermarket kümesi Tesco, 29 Ocak’ta, tasarruf arayışı nedeniyle mağazalardan ve merkez ofisinden yaklaşık 400 kişiyi işten çıkarma kararı aldı.

Yine İngiltere’nin büyük süpermarket zincirlerinden Sainsbury’s ocakta şiddetli maliyet ortamına karşı tasarruf sağlama maksadıyla çalışan sayısını 3 binin üzerinde azaltma yoluna gideceğini duyurdu.

Öteki bölümlerdeki işten çıkarma kararları

Hollanda merkezli boya üretim şirketi Akzonobel bu yıl yaklaşık 2 bin 200 çalışanıyla yollarını ayıracağını açıkladı.

Fransız özel kimyasallar kümesi Arkema ülkedeki Jarrie tesisinde üretimin bir kısmını durdurma kararı almasının akabinde 154 konumu azaltacağını bildirdi.

Alman biyoteknoloji firması BioNTech, 10 Mart’ta 2027’ye kadar 950 ila 1350 tam vakitli konumda kesintiye gitmeyi planladığını duyurdu.

Alman Posta Yönetimi’nin (Deutsche Post) iştiraki DHL, 6 Mart 2025’te karındaki düşüşün akabinde tasarruf etmek için Almanya’da bu yıl yaklaşık 8 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı.

Enerji şirketi bp, şirketin Üst Yöneticisi Murray Auchincloss’un maliyetleri düşürme gayreti kapsamında toplam iş gücünün yüzde 5’inden fazlasına karşılık gelen 4 bin 700 çalışanını işten çıkarma kararı aldı.

Finlandiya merkezli petrol rafinerisi ve biyoyakıt üretim şirketi Neste de 600 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.

İsveçli telekomünikasyon kümesi Tele2 bu yıl boyunca 600 çalışanını işten çıkarma kararı açıklarken, Finlandiyalı ormancılık şirketi UPM de maliyetlerini düşürmek maksadıyla 462 çalışanının işine son verileceğini bildirdi.